MỤC LỤC
1. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng mẹ bỉm thường hay đau đầu khi mang thai.
2. Khi nào triệu chứng đau đầu ở các mẹ bầu trở nên nghiêm trọng?
3. Một số phương pháp trị đau đầu cho bà bầu.
1. Nguyên nhân dẫn đến trình trạng mẹ bỉm thường hay đau đầu khi mang thai.
Đau đầu khi mang thai là một triệu chứng phổ biến mà hầu hết thai phụ đều trải qua. Dù thường không tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng, nó vẫn gây ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của mẹ bầu. Đáng chú ý, chứng đau đầu này có xu hướng diễn ra dữ dội hơn trong tam cá nguyệt đầu tiên (3 tháng đầu), sau đó thường giảm dần ở tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba. Tuy nhiên, khoảng 4 – 8% thai phụ cho biết tình trạng đau đầu của họ vẫn kéo dài hoặc trở nặng sau giai đoạn đầu. Ước tính có tới 39% phụ nữ mang thai và sau sinh phải đối mặt với nỗi lo này.
Trong thời kỳ mang thai mẹ bầu có thể gặp vài triệu chứng đau đầu
Nguyên nhân chính xác gây đau đầu ở bà bầu không phải lúc nào cũng rõ ràng, nhưng nhiều yếu tố nguy cơ kết hợp có thể là tác nhân.
1.1. Biến động Hormone (Nội tiết tố)
Đây là nguyên nhân hàng đầu, đặc biệt ở giai đoạn đầu thai kỳ. Sự tăng giảm đột ngột của các hormone (nội tiết tố) trong cơ thể là yếu tố góp phần chính gây ra những cơn đau đầu khó chịu. Khi bước sang tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba, cơ thể thường đã thích nghi với sự thay đổi này, nên đau đầu do hormone có xu hướng giảm. Tuy nhiên, nếu cơn đau liên quan đến căng thẳng do thay đổi nội tiết tố, nó có thể vẫn kéo dài suốt thai kỳ.
1.2. Rủi ro Tăng Huyết Áp
Đau đầu xuất hiện trong tam cá nguyệt thứ hai hoặc thứ ba cần được đặc biệt lưu ý vì có thể liên quan đến tình trạng tăng huyết áp. Tăng huyết áp là một vấn đề phổ biến ở thai phụ (ước tính khoảng 6 – 8% phụ nữ mang thai tại Hoa Kỳ), và đau đầu do tăng huyết áp có thể làm tăng nguy cơ tiền sản giật, đột quỵ và các biến chứng nguy hiểm khác.
1.3. Hạ Đường Huyết (Đói)
Mang thai làm thay đổi thói quen ăn uống và cảm giác thèm ăn. Tình trạng đói kéo dài và đường huyết thấp là nguyên nhân phổ biến gây ra chứng đau đầu. Việc duy trì chế độ ăn uống ổn định và đủ chất là rất quan trọng để tránh nguyên nhân này.
1.4. Các Yếu Tố Khác
Ngoài những nguyên nhân chính, có vô số tác nhân khác có thể kích hoạt cơn đau đầu, bao gồm: mất nước, thiếu ngủ/mệt mỏi, căng cơ, thiếu hụt dinh dưỡng (như sắt, magie, canxi), cai caffeine, tăng thể tích máu, hoặc áp lực từ việc mang thêm cân nặng (cuối thai kỳ). Đôi khi, đau đầu còn do các vấn đề sức khỏe khác như đau nửa đầu tiền sử, nghẹt mũi/chảy nước mũi (gây đau đầu xoang), nhạy cảm với ánh sáng, và thay đổi thị lực. Thậm chí, một số thực phẩm (như socola, phô mai) hoặc các bệnh lý nghiêm trọng hơn (tiểu đường, thiếu máu, u não, viêm màng não) cũng cần được loại trừ.
2. Khi nào thì triệu chứng đau đầu ở các mẹ bầu trở nên nghiêm trọng?
Trong suốt thai kỳ, nhiều mẹ bầu có thể gặp tình trạng đau đầu mà không kèm theo dấu hiệu bất thường nào khác. Đây có thể chỉ là phản ứng sinh lý do thay đổi nội tiết tố, căng thẳng, mất ngủ hoặc chế độ ăn uống chưa hợp lý.
Tuy nhiên, ở giai đoạn thai nhi từ 24 – 26 tuần trở đi, mẹ cần đặc biệt chú ý, bởi lúc này nguy cơ tiền sản giật – một dạng rối loạn thai nghén thường gặp ở cuối thai kỳ – có thể là nguyên nhân gây ra những cơn đau đầu. Tiền sản giật nếu không phát hiện và xử trí kịp thời sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến cả sức khỏe của mẹ và thai nhi.
Chính vì vậy, khi xuất hiện đau đầu kèm theo các triệu chứng khác thường, mẹ bầu tuyệt đối không nên chủ quan mà cần đi khám để được chẩn đoán chính xác.
Những dấu hiệu cảnh báo cần lưu ý gồm:
- Đau nhức đầu kéo dài, cơn đau không có dấu hiệu thuyên giảm dù đã nghỉ ngơi, thậm chí đau xuất hiện đột ngột khi đang ngủ.
- Sưng phù bất thường ở tay, chân, mặt hoặc mí mắt. Tình trạng này thường đi kèm với cảm giác nặng nề, khó chịu và có thể là dấu hiệu cảnh báo tăng huyết áp thai kỳ.
- Rối loạn thị giác như nhìn mờ, hoa mắt, chói sáng, kèm theo các triệu chứng toàn thân khác như sốt cao, buồn nôn, nôn ói, đau cứng cổ.
- Đau vùng bụng trên, dưới xương sườn, đau lan sang vùng hạ sườn phải hoặc kèm cảm giác tức ngực, khó thở. Đây là dấu hiệu nguy hiểm liên quan đến gan trong hội chứng tiền sản giật nặng.
- Rối loạn tiểu tiện: đi tiểu ít, tiểu buốt rát, nước tiểu sẫm màu hoặc ngược lại là đi tiểu quá nhiều bất thường.
- Tăng cân đột ngột trong thời gian ngắn, không phải do thai nhi phát triển mà do tình trạng tích nước, giữ muối trong cơ thể.
Nếu đau đầu kèm thêm các triệu chứng bất thường mẹ nhất định phải đi khám.
Ngoài những dấu hiệu trên, một số mẹ còn có thể gặp đau đầu dữ dội kèm huyết áp tăng cao, chóng mặt, ù tai, thậm chí co giật – đây là tình trạng rất nguy hiểm, cần nhập viện cấp cứu ngay lập tức.
Vì vậy, khi có triệu chứng đau đầu trong thai kỳ, mẹ bầu nên:
- Theo dõi tần suất, mức độ và thời điểm đau đầu xuất hiện.
- Kết hợp kiểm tra huyết áp thường xuyên.
- Báo ngay với bác sĩ nếu có thêm các dấu hiệu bất thường để được kiểm tra tiền sản giật và các biến chứng liên quan.
3. Một số phương pháp trị đau đầu cho bà bầu.
Trong thai kỳ, những cơn đau đầu thường gây nhiều khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày của mẹ bầu. Tuy không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng việc áp dụng các biện pháp giảm đau an toàn sẽ giúp mẹ dễ chịu hơn, đồng thời hạn chế nguy cơ phải sử dụng thuốc. Dưới đây là một số phương pháp mẹ có thể tham khảo:
3.1. Massage nhẹ nhàng
Khi bị đau đầu, mẹ có thể massage vùng vai, gáy, cổ và lưng để giúp làm giãn cơ, kích thích lưu thông máu, từ đó giảm cảm giác căng thẳng và đau nhức.
Có thể kết hợp cùng dầu khuynh diệp hoặc dầu dừa, dầu oliu để tăng hiệu quả thư giãn.
Tuy nhiên, mẹ cần thực hiện thao tác nhẹ nhàng, tránh ấn quá mạnh và nên nhờ người thân hoặc chuyên viên có kinh nghiệm hỗ trợ.
3.2. Chườm nóng hoặc chườm lạnh
Chườm nóng: Sử dụng khăn ấm hoặc túi chườm đặt ở vùng gáy, cổ hoặc trán. Nhiệt độ ấm sẽ giúp các mạch máu giãn nở, tăng lưu thông máu lên não, làm dịu những cơn đau. Ngoài ra, mẹ cũng có thể tắm nước ấm để thư giãn toàn thân. Lưu ý không nên dùng nước quá nóng và không ngâm mình quá lâu để tránh ảnh hưởng đến thai nhi.
Chườm lạnh: Nếu cơn đau đầu xuất phát từ tình trạng giãn mạch, mẹ có thể dùng khăn lạnh hoặc túi đá bọc trong khăn mỏng chườm lên trán hoặc thái dương. Hơi lạnh sẽ làm co mạch, giảm sưng viêm và hỗ trợ giảm đau hiệu quả.
Chườm lạnh có thể giảm các triệu chứng đau đầu cho mẹ bầu
3.3. Uống đủ nước mỗi ngày
Mất nước là một trong những nguyên nhân thường gặp khiến mẹ bầu bị đau đầu. Vì vậy, mẹ cần đảm bảo uống đủ 1,5 – 2 lít nước/ngày.
Nước không chỉ giúp cân bằng quá trình trao đổi chất, vận chuyển oxy và dưỡng chất mà còn duy trì hoạt động ổn định của enzyme, vitamin và protein trong cơ thể. Ngoài nước lọc, mẹ có thể bổ sung thêm nước ép trái cây tươi hoặc nước canh rau củ để tăng khoáng chất và vitamin.
3.4. Sử dụng liệu pháp tự nhiên
Tinh dầu lavender: Hương thơm dịu nhẹ của lavender giúp ổn định tinh thần, giảm căng thẳng và cải thiện giấc ngủ. Mẹ có thể nhỏ vài giọt vào máy xông tinh dầu hoặc nhỏ lên khăn tay để hít thở.
Một số loại thảo dược như trà hoa cúc, bạc hà có thể giúp giảm đau đầu và an thần nhẹ. Tuy nhiên, không phải loại thảo dược nào cũng an toàn cho bà bầu, vì vậy trước khi sử dụng, mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh ảnh hưởng đến thai nhi.
3.5. Duy trì lối sống khoa học
Ngoài các biện pháp trực tiếp giảm đau, mẹ bầu cũng nên chú ý:
- Ngủ đủ giấc, tránh thức khuya, tạo thói quen nghỉ ngơi hợp lý.
- Ăn uống cân bằng, hạn chế thực phẩm chứa nhiều caffeine, dầu mỡ hoặc gia vị cay nóng.
- Tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga bầu để cải thiện tuần hoàn máu và giảm stress.
- Hạn chế căng thẳng, lo âu quá mức, có thể áp dụng thiền hoặc hít thở sâu để giữ tinh thần thoải mái.
Mẹ nên tập thể dục để tránh căng thẳng
KẾT LUẬN
Đau đầu khi mang thai là tình trạng thường gặp, có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ sinh lý bình thường đến những rối loạn nguy hiểm như tiền sản giật. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường và áp dụng biện pháp giảm đau an toàn sẽ giúp mẹ bầu bảo vệ sức khỏe của bản thân và thai nhi tốt hơn. Nếu cơn đau đầu kéo dài, dữ dội hoặc đi kèm các triệu chứng lạ, mẹ tuyệt đối không nên chủ quan mà cần đi khám ngay để được chẩn đoán và xử lý kịp thời.
Đọc thêm: SỰ THẬT VỀ CÁC LỜI ĐỒN KHI MANG THAI MÀ MẸ BẦU NÊN BIẾT.